14 Mayıs’ta düzenlenecek Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerine 5 gün kala, Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, aralarında yüksek yargı mensuplarının da bulunduğu 8 hâkim ve savcının sorularını yanıtladı.
Halk TV’den Seyhan Avşar’ın haberine nazaran isimleri zımnî tutulan 8 isim, Kılıçdaroğlu’na şu soruları yönelttiler:
HSK seçim sistemi konusunda ne düşünüyorsunuz? Şimdiki sistemde üyeleri Meclis ve Cumhurbaşkanı seçiyor. Bu durum siyasetin yargıya direkt müdahalesi niteliğinde değil mi?
Mevcut sistem yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını yok etmiş durumda. Hâkimler ve Savcılar Kurulu da bu tahribatın yaşandığı en değerli kurumlardan biri. Şura, Cumhurbaşkanına tanınan direkt ve dolaylı atama yetkisi yoluyla vesayet altına alındı, hâkimlik teminatı ortadan kalktı. En kısa müddette geçeceğimiz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemle birlikte yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını tam manasıyla sağlayacağız. Bu kapsamda Hâkimler ve Savcılar Kurulu yine yapılandırılacak. Yargı sistemi içerisinde farklı vazifelere ve pozisyonlara sahip olan hâkimlik mesleği ile savcılık mesleği birbirinden ayrılacak, Hâkimler Kurulu ve Savcılar Şurası biçiminde iki farklı şura oluşturulacaktır. Böylelikle her bir meslek kümesi için vazifenin gereklerine uygun farklı düzenlemeler ve garantiler öngörülecektir. Bu suralara seçimler de tekrar düzenlenecek. Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun da ortasında bulunduğu Yüksek Yargı Konseylerine üye seçiminde çoğulculuk, hesap verebilirlik ve demokratik meşruiyet öncelikli kriterler olacak. Bu kapsamda üyelerin yarısının Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından üçte iki nitelikli çoğunlukla seçilmesini öngörüyoruz. Üyelerin öteki yarısının da Yargıtay, Danıştay, Türkiye Barolar Birliği, isimli ve idari yargı birinci sınıf hâkim ve savcılar tarafından, kendi mensupları ortasından direkt seçilmesini öngörüyoruz. Bağımsızlık prensibinin güçlendirilmesi için Adalet Bakanı ve Müsteşarı, Hâkimler Kurulu’nda yer almayacak. Hukuk devleti olmanın gereği olarak Yüksek Yargı Konseylerinin disiplin kararları da yargı kontrolüne açık hale getirilecektir.
‘YARGI, DEMİRTAŞ VE KAVALA BELGELERİNİ YİNE ELE ALMAK DURUMUNDA’
Muhalefetin daima kullandığı bir lisan var. ‘İktidara gelince Demirtaş ve Kavala’yı özgür bırakacağız’ formunda. Bu şahısları iktidarınız mı bırakacak, yargı mı bırakacak? Yargı bırakacaksa yargı ismine neden konuşuluyor? Buradan mevcut AKP yargısı yerine kendi yargı sisteminizi kuracağınızı düşünebilir miyiz?
Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala’yı özgür bırakacak olan siyaset kurumu değildir. Demirtaş ve Kavala’yla ilgili kararı alacak olan yargının kendisidir. Hasebiyle tekrar yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusuna geliyoruz. Yargının tarafsızlığını ve bağımsızlığını kaybetmiş olması, yargıçları anayasaya karşıt kararlar alma noktasına getirdi. Avrupa İhsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmadığı bir periyot yaşıyoruz. Meğer bu kararlara uyulması, kararların uygulanması anayasal bir mecburilik. Örneğin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları, Anayasamızın 90. unsuruna nazaran bağlayıcı. Münasebetiyle özgürleşen, siyasi baskılardan kurtulan yargı, hukukun bir gereği olarak hem Demirtaş hem Kavala belgelerini yine ele almak durumunda. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin ilgili evraklarla ilgili kararları var. Yoksa yargı makamları yerine geçilerek rastgele bir süreç yapılma iradesi ortaya konulamaz. AKP yargısı yerine kendi yargı sistemimizi kurmak üzere bir durum kelam konusu olamaz. Yalnızca yargının siyasi baskılardan arınması ve yargıçların hukukun üstünlüğü prensibi yeterince yargısal kıymetlendirme yapabileceği bir sistem kurulması, yargının tarafsızlığının ve bağımsızlığının sağlanmasıdır gayemiz.
‘İVEDİLİKLE YARGI BAĞIMSIZLIĞINI SAĞLAYACAĞIZ’
Siyasi parti temsilcisi olup hâkim ve savcı yapılanlar hakkında ne düşünüyorsunuz? Mümkün bir değişiklik sonrası hâkim ve savcı olarak kalmaya devam edecekler mi?
Bu sorunuzun karşılığı da yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığıyla bağlantılı. Örneğin, milletvekili adaylığı için misyonlarından istifa eden yargı mensupları, aday gösterilmemeleri halinde misyonlarına dönemiyor. Zira ilgili kanun, yargı mensuplarının adaylık gerekçesiyle istifalarını yargı bağımsızlığına ters görüyor. Hal böyleyken, çok sayıda kişi bir siyasi partinin temsilcisi yahut yöneticisiyken hâkim ve savcı yapıldı. Dediğim üzere, buna tenezzül edilmesi yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını ortadan kaldıran en net adımlardan biriydi. Lakin iktidarımızda hala savcı ve hâkim olarak vazife yapan bu şahıslarla ilgili bir tasarrufta bulunmayacağız. Biz acilen yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını sağlayacağız. Bunun sağlandığı gün itibariyle hala birileri yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığına karşıt tavır ve kararların altına imza atmak isterlerse şayet o vakit yeniden hukuk içinde gerekli müdahaleler yapılır. Ve bu hal tüm yargı mensupları için geçerli olacak. Hangi münasebetle olursa olsun, kimin tarafından ve kimin periyodunda atanmış olursa olsun, kimsenin yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını zedeleyecek adımlar atmasına müsaade vermem.
‘İRFAN FİDAN, AKIN GÜRLEK, HASAN YILMAZ…’
Hükümet, talimatları doğrultusunda hareket eden çok sayıda hakim ve savcıyı müdafaa altına alma ve ödüllendirme gayesiyle yüksek yargı mensubu yaptı. Kimileri teamüllere karşıt biçimde kritik noktalara getirildi. Bu bireyler hakkında hukuk aracılığı ile gasp, yargı borsası oluşturma savları var. Bir kısmı İstanbul kümesi ismiyle biliniyor. Tekrar birtakım tarikat ve kümelerin da yüksek yargıda takımlaştığı biliniyor. Seçimin kazanılması halinde yüksek yargı üyelikleri gözden geçirilecek mi? Anayasal ve yasal düzenlemeler yapılacak mı? Yüksek yargının bağımsızlığı nasıl sağlanacak?
Yakın süreçte siyasi iktidarın talimatlarına uyan, siyasi tasarrufla hareket eden, daha ötesi hukuksuzluk yapan hakim ve savcıları müdafaa altına aldığı, bunları ödüllendirdiği ve bu bireyleri liyakat gözetilmeksizin yüksek yargı mensubu olarak atandığı bilinmektedir. İrfan Fidan, Akın Gürlek ve Hasan Yılmaz örnekleri bilinmektedir. Bu durumun bir daha gerçekleşmemesi manasında gerekli tedbirler elbette alınacaktır. Türkiye de hiçbir yargıç ve hiçbir savcı bu cins hukuksuzluklara araç olarak kendisinden hesap sorulmayacağını düşünmemelidir. Hukukun işlemesi ile yaptırımlar kelam konusu olacağından bir daha bu tıp yollara yargıçlar ve savcıların başvurmaması elbette sağlanacaktır. Yargı borsası, hukuk aracılığı ile gasp üzere hukuksuzluklara karışan, bilinen avukatlar ve yargı mensupları ile ilgili mutlak bir halde yaptırım uygulanması sağlanacaktır. Çünkü yargının bağımsızlaşıp tarafsızlaşması ile birlikte cürüm işlemiş olan yargı mensubu ve avukatlar tekrar yargı tarafından yaptırıma tabi tutulacaktır. Yüksek yargıya seçilmek, orada misyon yapmak rastgele bir formda bir kümeye, oluşuma mensubiyetle bağlantılı olmamalıdır. Yüksek yargıda liyakate nazaran seçilmeyenler, daha ötesi hukuksuzluk yapanlar yargısal düzenlemeler yeterince değerlendirmelere tabi tutulabilecektir. Bu husustaki kıymetlendirme elbette ileriki süreçte yapılacaktır. Ne var ki maksat her halükarda yüksek yargının bağımsızlığının sağlanması kapsamında olacaktır.
‘HUKUK FAKÜLTESİNE DEĞİL, HUKUKUN KENDİSİNE MUHTAÇLIK VAR’
Neredeyse artık 81 ilin tamamında hukuk fakültesi fazlalığı var. Fakültelerin artması nitelikli hukukçuların oranını düşürmüş durumda. Bu bahiste siz ne düşünüyorsunuz? Üniversitelerdeki hukuk fakültelerine ait bir çalışma yapmayı planlıyor musunuz?
Türkiye’nin her vilayette, her üniversitede bir hukuk fakültesine değil, hukukun kendisine gereksinimi var. Nitelikli hukuk fakültelerine ve her alanda olduğu üzere bu fakültelerde vazife alacak nitelikle hukukçulara, bilim beşerlerine muhtaçlık var. Bu maksat doğrultusunda gerekli değerlendirmeler elbette yapılacaktır. Yeni bir yükseköğrenim planlaması çerçevesinde hukuk fakülteleri tekrar ele alınacaktır.
‘İTİRAFLARI SAVCILAR DEĞERLRENDİRECEK’
Olası bir iktidar değişiminde meslektaşlarımızdan kimi itirafların geleceğini düşünüyorum. Mesela, “Şu kararı X şahıs (siyasetçi) baskı kurduğu için vermek zorunda kaldım” biçiminde. Bu usul itiraflar gelirse o X şahıslar hakkında rastgele bir soruşturma vs. yapılacak mı?
Suç işlemiş olanlarla ilgili soruşturma yapılması iradesi Cumhuriyetin savcılarına ilişkin olmalı. Eminiz ki bağımsızlaşan yargı mensupları bu kapsamda gerekli değerlendirmeleri yapacaklardır. Hiç kimse cürüm ve cezadan bağışık değildir. Münasebetiyle itiraflar ya da öteki biçimde kabahat dataları açığa çıktığında siyasi baskı gereği kelam konusu olmaksızın ilgili Cumhuriyet Savcılıkları gerekli soruşturmaları yapıp gerektiğinde ceza davalarının açılmasını sağlayacaktır.
‘MESCİTLER DAHA GÜZEL YERLERE TAŞINACAK’
30 yıllık Yargıcım. Daha evvelden adliyelerde mescit yoktu. Namaz kılamıyorduk ya da kılmak için cami arıyorduk. Bu mescitler açık tutulacak mı?
Elbette açık tutulacak. Yalnızca yargı mensuplarının değil, tüm vatandaşlarımızın inanç özgürlükleri konusundaki hakları korunacaktır. İbadetlerini özgürce yapmaları konusunda engelleyici tek bir adımın dahi atılmasına müsaade vermem. Hatta daha da ileri götüreyim. Pek çok kamu kuruluşunda mescitler bodrum katlarında bulunuyor. İbadetlerini yapmak isteyen kamu çalışanları ve vatandaşlarımız sıhhatsiz şartlara mahkûm ediliyor. Bu mescitlerin, kamu binalarının daha uygun yerlerine taşınması gerekir.
Adliye içerisinde pek çok hukuksuz karar verildiğine şahit oluyoruz. Yine yargılamaların yolu açılacak mı? Sizin bir planlamanız var mı?
Yeniden yargılamanın yolu hukuk mevzuatı çerçevesinde ilgili yargıçlar tarafından değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
(KAYNAK)